Hồ Bản Cài Tuyên Quang
Hồ Bản Cài là một điểm đến du lịch sinh thái hấp dẫn nằm tại xã Thượng Lâm, huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang. Nằm trong khu vực hồ sinh thái Na Hang – Lâm Bình, nơi đây nổi bật với vẻ đẹp hoang sơ, mặt nước xanh trong phẳng lặng, được bao bọc bởi những dãy núi đá vôi hùng vĩ và rừng nguyên sinh bạt ngàn.
Vẻ đẹp thiên nhiên và trải nghiệm du lịch
Hồ Bản Cài được ví như một "nàng tiên xanh" giữa đại ngàn, mang đến cho du khách cảm giác yên bình và thư thái. Du khách có thể tham gia các hoạt động như chèo thuyền kayak, khám phá thác Khuổi Nhi với làn nước trong mát và trải nghiệm mát-xa chân độc đáo từ những đàn cá suối
Sự kiện thể thao và quảng bá du lịch
Năm 2022, hồ Bản Cài đã trở thành địa điểm tổ chức Giải đua thuyền Kayak tỉnh Tuyên Quang mở rộng, thu hút sự tham gia của các vận động viên đến từ nhiều tỉnh thành trong cả nước. Sự kiện này không chỉ tạo nên không khí sôi động mà còn góp phần quảng bá hình ảnh, vẻ đẹp của hồ Bản Cài và khu vực Lâm Bình – Na Hang đến với du khách gần xa
Hồ Bản Cài Tuyên Quang
Kết nối văn hóa và thiên nhiên
Khu vực quanh hồ Bản Cài là nơi sinh sống của nhiều dân tộc thiểu số như Tày, Dao, Mông, với những nét văn hóa truyền thống đặc sắc. Du khách có thể khám phá các bản làng, thưởng thức ẩm thực địa phương và tìm hiểu về phong tục tập quán độc đáo của người dân nơi đây.
Với vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ, đa dạng hoạt động trải nghiệm và giá trị văn hóa phong phú, hồ Bản Cài là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích du lịch sinh thái và khám phá văn hóa bản địa.
Tiềm năng du lịch Hồ Bản Cái
Hồ Bản Cài là hồ nước ngọt thuộc lòng hồ thủy điện Na Hang – Lâm Bình, với khoảng 4.000 ha mặt nước và nằm trong rừng đặc dụng của Khu bảo tồn thiên nhiên Na Hang – Lâm Bình
Cảnh quan nơi đây rất ấn tượng: mặt hồ trong xanh, bao quanh bởi núi rừng nguyên sinh. Báo tỉnh Tuyên Quang mô tả hồ Na Hang – Lâm Bình là “vẻ đẹp hùng vĩ, hoang sơ, hồ nước xanh ngắt tuyệt đẹp”phản ánh nét đẹp tiềm ẩn của vùng. Khu vực Bản Cài có khí hậu vùng cao mát mẻ, thuận lợi cho du lịch mùa hè (nhiệt độ trung bình thấp hơn đồng bằng). Đa dạng sinh học cũng là thế mạnh: rừng nguyên sinh bao quanh lưu giữ nhiều loài động, thực vật quý hiếm và phong cảnh rừng – núi nguyên sơ. Theo báo cáo, Lâm Bình có “khu vực lòng hồ sinh thái 8.000 ha” kết hợp với hệ rừng đặc dụng, đưa khu vực lên mức ưu tiên bảo vệ thiên nhiên (chuẩn bị quy hoạch thành khu du lịch trọng điểm)
Các loại hình du lịch
Du lịch sinh thái – mạo hiểm: Hồ Bản Cài với mặt nước rộng lớn và núi rừng bao quanh phù hợp cho chèo thuyền, kayak, SUP, câu cá và cắm trại. Du khách có thể ngắm nhìn những điểm nhấn địa hình độc đáo như mỏm đá Cọc Vài hay các hòn đảo nhỏ giữa hồ, được ví là “Hạ Long trên cạn”
Bên ngoài hồ, hệ thống đường mòn rừng cho phép trekking khám phá các thắng cảnh lân cận (như hang động, đỉnh núi). Ví dụ, thác Khuổi Nhi – nổi tiếng với hiện tượng “cá mát-xa chân” (cá hút mát-xa da chân du khách) – chỉ cách đó vài km, là điểm du lịch sinh thái hấp dẫn
Du lịch cộng đồng và văn hóa: Xã Thượng Lâm có dân tộc Tày, Dao, Pà Thẻn sinh sống, nên hình thức homestay kết hợp trải nghiệm văn hóa rất phát triển. Nhiều hợp tác xã (HTX) du lịch cộng đồng tại thôn Nà Tông và Nà Đông (Thượng Lâm) tổ chức homestay trong nhà sàn truyền thống, phục vụ du khách thưởng thức ẩm thực dân tộc, tham gia lễ hội và các sinh hoạt hàng ngày. Đặc biệt, HTX du lịch “99 Ngọn Núi” ở Thượng Lâm đã phát triển sản phẩm OCOP 4 sao và quảng bá trên mạng
Du khách lưu trú tại đây được nghe hát Then, Sình ca, Đàn tính… và trải nghiệm nấu ăn, làm nông cùng người bản địa, góp phần bảo tồn văn hoá.
Thể thao dưới nước (kayak, chèo thuyền): Hồ Bản Cài đã được lựa chọn làm địa điểm tổ chức giải đua thuyền Kayak mở rộng của tỉnh. Ví dụ, năm 2022, Giải đua Kayak mở rộng của Tuyên Quang khai mạc tại hồ Bản Cài, có Phó Chủ tịch UBND tỉnh tham dự
Năm 2023, giải thu hút hơn 80 vận động viên tranh tài ở 8 nội dung khác nhau. Chuyên gia đánh giá hồ Na Hang – Lâm Bình (trong đó có Bản Cài) là “địa điểm tuyệt đẹp cho đua thuyền Kayak, với điều kiện tự nhiên lý tưởng”. Ngoài xem thi đấu, du khách được thử chèo kayak trên hồ, góp phần quảng bá vẻ đẹp hoang sơ vùng nước.
Trekking và khám phá: Cảnh quan rừng nguyên sinh và đồi núi bao quanh hồ mở rộng cơ hội phát triển trekking. Du khách có thể men theo đường rừng khám phá đỉnh núi quan sát toàn cảnh hồ hoặc thám hiểm các hang động cận kề. Ví dụ, khu vực Na Hang – Lâm Bình hiện có tuyến tham quan cây nghiến cổ tại trạm kiểm lâm và hang Bó Kim (Thượng Tượng), đủ cho các tour kết hợp sinh thái – văn hóa
Hiện trạng hạ tầng (giao thông, lưu trú, dịch vụ)
Giao thông: Lâm Bình được kết nối bằng đường bộ với trung tâm tỉnh (qua quốc lộ 2) và Hà Nội. Huyện đã đầu tư cải thiện đường sá, lắp điện chiếu sáng, mở rộng đoạn đường ở Thượng Lâm – Khuôn Hà để phục vụ du lịch.
Mạng lưới xe khách liên tỉnh và xe buýt cũng đang hình thành tuyến đến Lâm Bình, tuy hạ tầng vẫn cần tiếp tục nâng cấp để đón lượng khách lớn.
Lưu trú: Huyện Lâm Bình hiện có khoảng 60 cơ sở lưu trú (trong đó 54 homestay) phục vụ du lịch
Thượng Lâm đang nổi lên với nhiều homestay chất lượng, ví dụ Homestay Hoàng Tuấn (Nà Tông) thu hút gần 300 lượt khách mỗi tháng
Ngoài homestay, trên địa bàn đang hình thành cơ sở lưu trú cộng đồng (du thuyền ngủ đêm, nhà nghỉ nhỏ) và nhiều dịch vụ hỗ trợ du lịch.
Dịch vụ du lịch: Nhiều HTX và tổ hợp tác địa phương đã tập huấn kỹ năng đón tiếp khách, vận hành homestay, hướng dẫn viên… để nâng cao chất lượng dịch vụ. Các dịch vụ thuê thuyền Kayak, tham quan bản văn hóa, hướng dẫn leo núi cũng dần hoàn thiện. Nhiều làng nghề truyền thống (thổ cẩm, dệt chiếu) được khôi phục để bán sản phẩm lưu niệm. Tỉnh cũng khuyến khích phát triển làng nghề dệt brocade ở Thượng Lâm (giúp du lịch bền vững). Nhìn chung, cơ sở vật chất và dịch vụ hiện có cơ sở tốt, song vẫn cần tăng quy mô đầu tư để đáp ứng tốt hơn nhu cầu du lịch trong tương lai.
